HALFETİ GEZİLECEK YERLER NASIL GİDİLİR, HALFETİ TEKNE TURU

Halfeti gezilecek yerler ve Halfeti tekne turu yazımızda, Halfeti hakkında bilgiler bulacaksınız. Gaziantep ve Şanlıurfa gezilerinin olmazsa olmazı. Güneydoğu’nun kayıp kenti ve ilk sakin şehri Halfeti’nin 2000 yılında sular altında kaldığını öğrendiğimde 11 yaşındaydım. O zamanlarda bir şehir nasıl sulara gömülür diye düşünüp pek de anlamamıştım. Uzun zamandır merak edip görmek istediğim Halfeti’yle buluşmam nihayet Nisan ayındaki Gaziantep gezimizle gerçekleşti. Eski zamanların tarım bölgesi, bugün Fırat Nehri’nin saklı cennetlerinden biri olmuş. Çok değil, 20 yıl önce bir barajla her şeyi baştan sona değişen bir ilçenin yeniden varoluş hikayesi.

Halfeti Nerede?

Şanlıurfa’nın bir ilçesi olan Halfeti; Gaziantep Rumkale’nin çok yakınında, Fırat Nehri’nin kenarında yer alıyor. Şanlıurfa’ya kayıtlı bir ilçe olsa da aslında ulaşması Gaziantep’ten daha yakın ve kolay.

Halfeti Hakkında

Halfeti, M.Ö.855 yılında Asurlular döneminde kurulan bir kent. Zaman içinde Hitit, Med, Pers, Makedon ve Selevkos devletleri tarafından yönetilen, daha sonra Roma İmparatorluğu ve Bizans Devleti’nin idaresine geçen, son olarak Emevi, Abbasi, Selçuklu ve Eyyübiler gibi farklı devletlerin ardınan Memluk Devleti’nin egemenlik sürdüğü tarihi çok zengin bir bölge. Bunun en önemli nedeni de çok yakın konumda bulunan Rumkale ile birlikte içinde bulundukları stratejik konum.

16.yüzyılda, Osmanlı Devleti’ne katılan Halfeti, bir süre sonra Rumkale ile Halep yönetimine bağlanmış. O zamanlar, Halfeti olarak bilinen yerleşim, Osmanlı Devleti döneminin ardından değerini kaybetmiş. Bölge insanı kenti tek tek terk etmeye başlayınca da. 19.yüzyılda Halfeti Fırat Nehri’nin karşı tarafına nakledilerek bugünkü bulunduğu topraklarda yeniden kurulmuş. Halfeti, Cumhuriyet’in ilk yıllarında Birecik ilçesine bağlı bir taşra iken, 1954 yılında ilçe unvanını almış.

2000 yılına kadar verimli toprakları tam bir tarım bölgesi olan Halfeti’nin büyük bölümü Birecik Barajı’nın açılmasıyla sular altında kalmış. Halfeti yerleşiminin çoğu suyun 60 metre kadar yükselmesiyle birlikte su altında kalınca Halfeti halkı şu an turistik gezilerin yapıldığı bölgenin 17km ötesindeki Karaotlak tarafına göç ediyor. Halfetili’ler topraklarını kaybediyor, halk önlemlerle başka bir bölgeye taşınıyor. İlçeye kalan ‘batık şehir’ kimliği ise Halfeti’ye sevinmesi zor bir turizm değeri kazandırıyor.

Batık şehir Halfeti, bugün Güneydoğu’nun en büyük turizm değerlerinden biri. Şanlıurfa veya Gaizantep’ten gelen günübirlik ya da konaklamalı ziyaretçiler Halfeti tekne turları aracılığı batık şehir bölümünü, onun yakınındaki %80’i sular altında kalan Savaşan köyünü ve Rumkale’yi gezebiliyor. Yeni Halfeti ise turizm amaçlı geliştirilmeye her geçen gün devam eden yeni yerleşim bölgesi. Halfeti tekne turlarında gezi ve yeme içme için durulan yer de burası.

Citta Slow: Yavaş Şehir Hareketi Nedir?

Yavaş Şehir Halfeti

Tarihte birçok medeniyete ev sahipliği yapan Halfeti, aynı zamanda Güneydoğu bölgesinin ilk sakin şehri. Halfeti de 2013 yılından beri kentlerin özgün kimliklerini koruyarak yaşam kalitesini artırmayı ve sürdürülebilir gelişmeyi öngören Citta Slow (Sakin Şehir) hareketinin bir parçası.

Nüfusu 50 binden az olan yerleşim yerlerinin üye olabildiği Citta Slow projesi kapsamında Halfeti’nin doğasını, geleneklerini, el zanaatlarını, yemeklerini, kısacası kimliğini ilk günkü gibi koruması, kendi içinde bu başlıkları destekleyen çeşitli istihdam kanalları oluşturması gerekiyor.

Birecik Barajı ile sular altında kalan Halfeti, batık şehir kimliği ile aynı anda hem hüzünlü bir hikayenin ortağı hem de kendisine farklı bir turizm değeri. Tabii, bu baraj ile birlikte şu an bulunduğu noktayı koruyabilmesi için de farklı çevre koruma çalışmalarının sürdürülmesi de gerekiyor. Ne var ki, bugüne kadar gördüğümüz diğer sakin şehirlerin yanında Halfeti’ye pek de hak ettiği gibi davranılmamış.

Halfeti’ye Nasıl Gidilir?

Gaziantep’ten Halfeti’ye Gitmek:

Gaziantep’ten Halfeti’ye özel araç ile gitmek için iki yolunuz var. İlki, direkt olarak Halfeti’ye gitmek. Bunun için öncelikle Adana – Şanlıurfa yolunu takiben Birecik ayrımına, oradan da Şanlıufa – Halfeti yolunu izleyerek Halfeti’ye ulaşabilirsiniz. Bu yol, 1 saat 20 dakika kadar sürüyor.

Gaziantep’ten Halfeti’ye ulaşmanın bir yolu da önce Rumkale’ye, oradan tekne ile Halfeti’ye geçmek. Gaziantep’ten Rumkale’ye özel araç ile gitmek için de D850 Gaziantep – Adıyaman yolunu takip ederek, önce Kasaba köyüne ulaşmanız gerek. Yol üzerinde çok sayıda Rumkale tabelası göreceksiniz, onları da izlemeyi ihmal etmeyin. Yolu asfalt olduğu için oldukça rahat. Gaziantep’ten Rumkale, araba ile 1 saat 15 dakika sürüyor. Rumkale’ye geldikten sonra limandan tekneye binerek Halfeti’ye gidebilirsiniz.

Gaziantep’ten Halfeti’te toplu taşıma ile gelmek ise biraz zahmetli. Minibüs ile önce Birecik’e, oradan Yeni Halfeti’ye, oradan da Eski Halfeti’ye gitmek gerek. Bunun yerine şehir merkezinden Halfeti turlarına katılabilirsiniz; turlarla ilgili kalacağınız otelden bilgi alabilirsiniz. Hepsi bir yana, daha özgür hareket için bizim önerimiz araç kiralamanız.

Şanlıurfa’dan Halfeti’ye Gitmek:

Şanlıurfa’dan Halfeti’ye kendi aracınızla gitmek için D400 karayolu üzerinden Halfeti yönünü takip etmeniz gerekiyor. Yol yaklaşık 1 saat 30 dakika sürüyor. Toplu taşıma ile gitmek için Şanlıurfa Otogar’dan bilgi alabilirsiniz; buradan Yaylak üzerinden giden Şanlıurfa – Halfeti minibüsleri kalkıyor. Yol, toplu taşıma ile yaklaşık 2,5 saat sürüyor.

Halfeti Gezilecek Yerler

1. Eski Halfeti Sokakları

Birecik Barajı’nın suları yükselince, Halfeti halkı, bulundukları bölgenin 17 km gerisindeki Karaotlak mevkiine taşınmış. Böylece, Karaotlak bölgesi Yeni Halfeti adını alırken, taşınılan bölge Eski Halfeti olarak anılmaya başlıyor. Eski Halfeti, bugün turistik gezilerin yapıldığı yer.

Buranın arnavut kaldırımlı, Urfa’ya özel kesme taş evli sokaklarında kısa bir yürüyüşe çıkmak Halfeti’de yapacağınız ilk şey olsun. Sokak turu esnasında, yalnızca Halfeti’de yetişen siyah renkli ‘karagül’lere de denk gelebilirsiniz belki. 😊

2. Halfeti Ulu Camii

İnşaatı 1807 yılında tamamlanan Ulu Camii; Eski Halfeti’ye geldiğiniz an dikkatinizi çekecek mimarilerden biri. Hafeti’nin simgelerinden olan 200 yıllık caminin zemin bölümü Birecik Barajı’nın ardından 40 santimetre suya gömülmüş. Biz gittiğimizde etrafı tellerle çevriliydi, belli ki restorasyon çalışmaları halen devam ediyor. Ancak yine Eski Halfeti turunuz esnasında, tellerin arasından da olsa burayı yakından görme şansınız var.

3. Halfeti Asma Köprü

Halfeti Gezilecek yerler arasında karşınıza çıkan; iki yakayı birbirine bağlayan ve Halfeti Gerdanı olarak da anılan bu asma köprü. Her ne kadar hemen yanıbaşında bu yapıyla son derece alakasız başka bir köprü daha olsa da, asma köprü arkasındaki Eski Halfeti manzarası ile oldukça nostaljik bir görüntü veriyor. Bu fotoğrafı çekerken, tepedeki oteli görmezden gelin; siniriniz boşuna bozulmasın.

4. Kantarma Mezrası Hanı

Kalıntılarından bir Selçuklu Hanı olduğu anlaşılan Kantarma Mezrası da Eski Halfeti de görebileceğiniz tarihi yapılardan. Biz göremedik, sizin vaktiniz daha fazla ise listenizde bulunsun.

5. Halfeti Tekne Turu

Halfeti gezilecek yerler arasında yapılacak en güzel şey bu aktivite. Çevreyi ve batık köyleri görebilmek için Fırat Nehri’nde tekne turuna çıkmak; tabii mümkünse müziksiz! Bu kadar tarihi bir ortamda, o kadar yüksek seste müzik gerçekten ama gerçekten çok gereksiz. İster Ankara havası, ister 10. Yıl Marşı olsun; bu bize artık doğaya ve çevreye saygısızlık olarak geliyor.

Halfeti gibi dramatik kimliği olan bir yerde disko edasıyla yayın yapmak son derece yersiz. Bu yüzden, kaptanınıza müziği kapatmasını söyleyerek siz de bu konuda bir adım atabilirsiniz. Teknelere limandan biniliyor; Halfeti turu gideceğiniz rotaya göre 2 saat kadar sürüyor.

Halfeti Tekne Turu Programı

Tekne turları Kral Kızı mağarasından başlayarak; Rumkale, Savaşan köyü ve Merziman Çayı’na gidiyor. Bu yol güzergahında su altında kalan evleri, tarım alanlarını, camileri, mağaraları, hatta ilk okulları görme şansı buluyorsunuz. Tekne turu programındaki Savaşan köyü ve Rumkale ile ilgili detayları yazının devamında bulabilirsiniz.

Halfeti Tekne Turu Fiyatına Neler Dahil

Tekne turları yazlık bölgelerde görmeye alışık olduğumuz tarzdan biraz farklı bir içeriğe sahip. Aslında burada tekneyi bir araç olarak kullanıyoruz. Teknelerde -çoğunlukla- yeme içme ikramı yok; rehber hizmeti de verilmiyor. Bazı Tekneler banttan bilgiler vererek rehber hizmeti sağlıyor.

6. Savaşan Köyü

Birecik Barajı sonucu %80’i sular altında kalan Savaşan köyü, Halfeti tekne turunun rotalarından biri. Eski adıyla Beresin, Halfeti’nin merkezine kıyasla bu bölgenin daha şanssız olanı. Ne yazık ki köyün büyük bölümü suya gömüldüğü için tekneyle ulaştığınız kısımda maalesef hiç hayat yok.

Savaşan köyünde göreceğiniz ana mimarisi su altında olan, yalnızca minaresi görünen cami Halfeti’nin simge görüntüsünü oluşturuyor. Aslında tekneler Savaşan köyünün çay bahçesinde ufak bir mola da veriyor; ama biz denk gelemedik. Sizin tekneniz giderse, bizim yerimize de bir bardak çay için.

7. Rumkale

Rumkale, Halfeti gezilecek yerler arasında bu rotada en sevdiğimiz yer. Gerek manzarası, gerek sakinliği, kendisini Gaizantep gezimizin baş tacı etmeye çoktan yetti. Merziman Çayı ile Fırat Nehri’nin buluştuğu yerde, Şanlıurfa’ya bakan tepe üzerinde yer alan Rumkale. Güneydoğu Anadolu’nun en ikonik manzaralarından biri. Asurlular döneminde Şitamrat olarak bilinen kalenin bulunduğu alan 2000 yılında yapılan Birecik Barajı ile bir yarımadaya dönüşmüş.

Rumkale’ye Gaziantep’ten 1 saat 15 dakikada gelmek mümkün. Şanlıurfa’dan yaklaşık 2 saat. Halfeti’den Rumkale’ye gelmek isteyenler, sahildeki tekne turları ile buraya ulaşabiliyor. Kaleyi ziyaret şu an güvenlik sebebiyle yasak. Tekne ile yakınına kadar gitmek mümkün. Tekneniz Kasaba köyünün kıyısında durursa köyün tepe noktasına çıkıp manzarayı fotoğraflayabilirsiniz. Rumkale’nin içinde Barşavma Manastırı ve Şair Aziz Nerses Kilisesi de var. Rumkale ilgili daha detaylı bilgi için Gaziantep’ten Rumkale: Nasıl Gidilir, Halfeti Tekne Gezisi yazımızı okuyun.

Halfeti’de Ne Yenir?

Halfeti’de yemek yemek için vaktiniz olacaksa denemeniz gereken lezzetler arasında şabut balığı ve erik tavası geliyor. Şabut balığı yalnızca Fırat ve Dicle nehirlerinde yetişen bir tatlı su balığı. Halfeti’deki restoranlarda şabut balığı kebabı olarak bulabilirsiniz. Erik tavası ise can erik, kuşbaşı et, sarımsak ve domates salçası ile yapılan bir yemek türü. Aynı Gaziantep’in yöresel yemeği erik aşı gibi Halfeti’nin de erik tavası ünlü. Güneydoğu’da meyveleri yemeklere katmak çok seviliyor; erik de onlardan biri.

Halfeti’den Ne Alınır?

Sakin şehirlerimizden biri olan Halfeti’de yerel halkı kalkındırmak için çeşitli çalışmalar yapıldığından bahsetmiştik. Halfeti halkının ev yapımı lezzetleri, el işleri, sebze ve meyveleri Eski Halfeti’de bulunan Halfeti Kaymakamlığı Turizm Satış Noktaları’nda satılıyor.

Özellikle, buranın iklimi sayesinde yetişen bergamot reçellerinden bulursanız almanızı öneririz. Bergamot meyvesi Halfeti’de ‘kebbet’ olarak geçiyor; kısaca Halfeti’den Kebbet Reçeli tavsiyemiz!

Halfeti Gezilecek Yerler: Nasıl Gidilir, Tekne Turları rehberimizin de sonuna geldik. Halfeti ve Gaziantep ile ilgili tüm notlarımıza @nesemcelikkaya hesabından ulaşabilirsiniz. Bizi takip edin, birlikte gezelim!

Bu rotanın diğer yazıları;

GAZİANTEP’TE GEZİLECEK YERLER: 3 GÜNDE GAZİANTEP

GAZİANTEP’TEN RUMKALE: NASIL GİDİLİR, HALFETİ TEKNE GEZİSİ